ALGEMENE VERENIGING van BEWONERS/EIGENAREN te UITGEEST (A.V.B.U.)
1. AVBU
2. DE AVBU IN UITGEEST
3. AANMELDING LIDMAATSCHAP AVBU
4. VERHUISBERICHT / ADRESWIJZIGING
5. VERENIGINGSPROMOTIE INFOZUIL GEMEENTEHUIS
6. NATIONALE HYPOTHEEKGARANTIE VOOR ONDERHOUD/VERBETERING EIGEN WONING
7. ONTWIKKELINGSVISIE NOORDELIJKE DORPSKOM
8. ONROEREND ZAAK BELASTING
9. AVBU WIL REFERENDUM IN ALLE FUSIEGEMEENTEN
10. SAMMENVATTING MEY-RAPPORT GROTE GEMEENTEN, DURE GEMEENTEN
11. VVE - SNV VOOR ACHTERSTALLIG ONDERHOUD
1. ALGEMENE VERENIGING van BEWONERS/EIGENAREN te UITGEEST (A.V.B.U.)
Opgericht 2 oktober 1980
Secretariaat: Berkenstraat 6, 1911 BW Uitgeest, Nederland
Telefoon: 0251 - 312 858
Telefax: 0251 - 312 735/0251 - 316 761
E-mail adres: [email protected]
Contributie: f 15,00 per jaar
Postbankgiro: 43 10 400
Bankrekening: 36 34 15 718 (RABO)
UW BELANG - ONS BELEID
ADVISERING: Bouwverordening, Bouwvergunning, Bouwbegeleiding en oplevering. Woningwet, Woonruimteverdeling, Woonvergunning, Welstand, Milieu.
Ruimtelijke Ordening, Structuurplan, Bestemmingsplan, Eigendomsrecht, Bestuursrecht. Onroerende Zaak Belasting (OZB), Inspraak, Bezwaar, Beroep.
2. DE AVBU IN UITGEEST
De gemeente Uitgeest is een levende en levendige gemeenschap. Vooral een forensengemeente met goede spoor- en wegverbindingen in alle richtingen. Maar ook een gemeente met diverse recreatieve en andere bedrijfsmatige activiteiten. En een gemeente met een bruisend verenigingsleven.
Vanwege het aantrekkelijke woonklimaat is het aandeel eigen woningen bijzonder hoog, meer dan 65% van het woningbestand is eigen bezit. Dat heeft het mogelijk gemaakt dat er een sterke belangenvereniging van bewoners/eigenaren kon ontstaan. De A.V.B.U. is opgericht in 1980 en is sindsdien uitgegroeid tot de grootste (belangen)vereniging van onze gemeenschap. Als U nieuw in Uitgeest bent komen wonen, of binnen de gemeente bent verhuisd of zo maar nog nooit van de A.V.B.U. heeft gehoord omdat U het te druk hebt gehad met andere zaken, dan willen wij U graag kennis laten maken met onze vereniging. Vraag daarom geheel vrijblijvend een exemplaar van ons jaarverslag.
Neem eens op uw gemak kennis van de inhoud. Wat U er niet in vindt zijn de vele individuele adviezen die wij op het gebied van bouwen, verbouwen, oplevering, van gemeentelijke voorschriften en belastingen aan onze leden geven. Die houden wij welbewust buiten de publiciteit want uw privacy is ons heilig. Maar wij kunnen U wel verklappen dat wij bijvoorbeeld in de geruchtmakende WOZ-ronde voor onze leden een aantal aansprekende successen hebben behaald.
Met zo'n groot aantal eigen woningen binnen de gemeente is deze categorie natuurlijk een aantrekkelijke bron van inkomsten voor de lokale overheid. Daarom is het noodzakelijk dat een sterke belangenorganisatie uw belangen tegenover die overheid kan verdedigen. Maar de belangenbehartiging gaat ook over de gemeentegrenzen heen als het gaat om beleid van provincie en rijksoverheid op het gebied van gemeentelijke samenwerking, verkeer, volkshuisvesting en ruimtelijke ordening.
Is uw belangstelling gewekt? Vul dan bijgaand aanmeldingsformulier in en stuur het naar ons secretariaat. U ontvangt dan van ons een acceptgiro voor het lidmaatschap 1999 en het nieuwste jaarverslag 1998. U bent er dan van verzekerd dat een sterke belangenorganisatie waakt over uw belangen als bewoner/eigenaar van de gemeente Uitgeest.
Onze jaarvergaderingen (dit jaar op 20 mei in Ristorante Pizzeria Le Mimose) zijn behalve leerzaam ook best gezellig. Wij hebben immers allemaal dezelfde belangen en wensen in vrijheid volop van ons eigendom te kunnen genieten.
3. Aan AVBU - UITGEEST
secr. Berkenstraat 6
1911 BW UITGEEST
AANMELDING LIDMAATSCHAP AVBU
Ondergetekende verzoekt inschrijving in het ledenregister van de
Algemene Vereniging van Bewoners/eigenaren te Uitgeest.
Naam bewoner/eigenaar: __________________________
Straat en huisnummer: __________________________
Postcode en woonplaats: __________________________
Telefoon/telefax: __________________________
Handtekening: __________________________
4. Aan AVBU - UITGEEST
secr. Berkenstraat 6
1911 BW UITGEEST
VERHUISBERICHT / ADRESWIJZIGING
Naam bewoner/eigenaar: __________________________
Straat en huisnummer: __________________________
Postcode en woonplaats: __________________________
Lidmaatschapsnummer: __________________________
Nieuw adres m. i. v.: __________________________ (datum)
Straat en huisnummer: __________________________
Postcode en woonplaats: __________________________
Telefoon/telefax: __________________________
Handtekening: __________________________
5. VERENIGINGSPROMOTIE INFO-ZUIL GEMEENTEHUIS
Een goed florerend verenigingsleven is van essentieel belang voor een goed woon- en leefklimaat in onze gemeente. Om de Uitgeester verenigingen in staat te stellen zich aan nieuwe inwoners en andere belangstellenden te presenteren heeft de AVBU in 1992 ter gelegenheid van de opening van het nieuwe gemeentehuis een info-zuil aan de Uitgeester gemeenschap geschonken.
Naast de moderne elektronische p.r.-faciliteiten via Internet e.d. blijft een visuele presentatie van verenigingen op strategisch belangrijke punten van essentieel belang. Deze info-zuil biedt daartoe de gelegenheid. Voor iedere vereniging is een informatievlak (verticaal A4-formaat) beschikbaar. Meerdere vlakken zijn mogelijk zo lang nog niet alle 120 vlakken aan gegadigden zijn toegewezen.
Verenigingsbesturen kunnen hun materiaal aanbieden aan de balie van het gemeentehuis of aan het secretariaat van de AVBU (zie AVBU-info 1).
6. NATIONALE HYPOTHEEKGARANTIE VOOR ONDERHOUD OF VERBETERING EIGEN WONING
Per 1 januari 1999 zijn de taken van de stichting Waarborgfonds eigen woningen uitgebreid. Vanaf dat moment is het verstrekken van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) niet meer beperkt tot het moment van aankoop van de woning. Ook na de aankoop kunnen bewoners/eigenaren nu een garantie krijgen op een lening die wordt aangegaan voor het verrichten van onderhoud of verbetering aan de woning, mits de gemeente met de stichting een aanvullende zogenaamde achtervangovereenkomst heeft gesloten.
In de raadsvergadering van 17 december 1998 heeft de gemeenteraad van Uitgeest een desbetreffend raadsvoorstel unaniem goedgekeurd. Hiermee is de uitbreiding van de garantiefacilicteit ook voor Uitgeester bewoners/eigenaren een feit geworden.
7. ONTWIKKELINGSVISIE NOORDELIJKE DORPSKOM UITGEEST
Het gepresenteerde ontwerp voor een Ontwikkelingsvisie Noordelijke Dorpskom Uitgeest behelst feitelijk een herziening van het bestemmingsplan Kom en voor een deel herziening van het aangrenzende bestemmingsplan Haven en Bedrijventerrein. Beide plannen dateren van 1980. De WRO-actualiseringstermijn van 10 jaar is dus al ruimschoots overschreden.
Met het bestemmingsplan CentrumgebiedMiddelweg is al eerder een forse deelherziening tot stand gebracht met voorbijgaan aan de nog altijd waardevolle uitgangspunten van het plan Kom. Dat dreigt thans opnieuw te gebeuren. Dat is geen goede zaak en men is geneigd alleen al daarom het kritische commentaar op deze ontwikkelingsvisie van de heer Deckwitz van 10 augustus 1998 te onderschrijven.
Overigens zien wij geen problemen in een eventuele samenwerking met de Stichting Eigen Woningbezit of met plaatselijke aannemers of eigenaren van onroerend goed. Daarmee kan o.i. wellicht een belangrijke besparing op overheadkosten worden bereikt. Anderzijds is de ontwikkelingsvisie ook een uitwerking van het polenscenario dat in 1991 is bedacht en op zich dus al een wijziging van het plan Kom inhoudt. Helaas is die polengedachte meteen door de feiten achterhaald doordat dienstverlenende bedrijven naar het winkelcentrum zijn vertrokken en hun plaats is ingenomen door detailhandel.
Daarmee is meteen bewezen dat een gefaseerd polenscenario moeilijk valt af te dwingen. Alleen de weg van een reguliere totale planherziening biedt daartoe mogelijkheden. Daarin kan dan ook de reeds lang achterhaalde agrarische bestemming van het gebied tussen Westergeestervaart/Binnenmeer en Westergeest/Langebuurt worden meegenomen, alsmede de bij de goedkeuring van het plan Centrumgebied/Middelweg vergeten hoeken Westergeest/Pr.Beatrixlaan.
Hoe men de zaak ook aanpakt, allereerst is vereist dat het kaartmateriaal wordt geactualiseerd, dat de monumentenlijst in al zijn onderdelen onder de loep wordt genomen en dat een visie tot stand komt inzake te handhaven straatbeelden ten dienste van een te beschermen dorpsgezicht. Het lijkt gewenst om in de kaartbijlage van het bodemonderzoek ook de actuele situatie inzake de aanwezigheid (en opruiming) van olietanks aan te geven.
Het noordelijke deel van de dorpskom ligt vrijwel geheel onder de geluidszones van de Rijksweg A9, de Geesterweg en de Populierenlaan. Meer duidelijkheid dient te bestaan omtrent de consequenties hiervan, ook voor de toekomst wanneer de A9 ook van Uitgeest tot Alkmaar zesbaans gaat worden.
Eventuele planologische gevolgen van de vijfde Schipholbaan moeten duidelijk worden aangegeven. Volgens bijlage 4 valt de gehele dorpskom, inclusief de percelen achter Westergeest/Langebuurt, buiten de vrijwaringszone van de 30 KE, waarmee een daarop betrekking hebbende mededeling van wethouder Sely tijdens de discussie over de achtererven van het Westergeest is achterhaald.
Een inventarisatie van onder te brengen functies zal moeten leren welke behoefte aan welke bestemmingen in een planherziening verwerkt moeten en kunnen worden, inclusief de bijbehorende verkeers- en parkeervoorzieningen. In de vorm waarin nu e.e.a. wordt gepresenteerd worden reeds voorstellen gedaan voor de open ruimte zonder dat vast staat welke functie die open ruimte voor de omringende bebouwing dient te vervullen omdat de bestemming van die bebouwing nog niet vast staat.
De toekomstige status van het ijsbaan-terrein, de open ruimte rond de NH-kerk en de situering/uitbreiding van begraafplaatsen moet vastgelegd worden. Ook dient de vraag te worden beantwoord of de grens van de woonfunctie verlegd dient te worden van Hoorne/Meldijk naar Hoorne/Populierenlaan.
Als al deze zaken vast staan kunnen binnen de globale contouren gedetailleerde deelprojecten ontwikkeld worden, waarbij valt op te merken dat nu natuurlijk al een aantal vaststaande bruikbare gegevens aanwezig zijn die als richtinggevend aangemerkt kunnen worden, zoals sanering/herstructurering horeca (Ooievaar, Birdland, De Balken), leegstand Deka, ING/NMB, e.a., herhuisvesting dienstencentrum, etc.
Van de nu reeds aangedragen deelprojecten kan worden gezegd dat een aantal in het geheel niet passen in het straatbeeld. Zo zal de sloop van het pand Achterpad 7 het bestaande reeds sobere beeld van de CC-straat te veel aan-tasten en juist het verrassingselement van de beslotenheid van het Kerkplein teniet doen. Die beslotenheid is in het plan Kerkbuurt welbewust geaccentueerd en blijkt bij voorkomende gelegenheden uitstekend te voldoen.
Een grotere openheid en sloop van de muurtjes geeft een tochtig geheel waar niemand gebruik van zal maken. Een attractieve poortconstructie met bijpassende verlichting boven de doorgang van het Ooievaarsterrein naar het Kerk-plein zou eerder iets toevoegen aan de sfeer van dit gebied. De voorgestelde beplanting van het parkeerterrein is voorbarig omdat noch de nieuwe bestemming van de Ooievaar, noch die van de Deka e.a. vast staat.
De voorgestelde open ruimte op de hoek Middelweg/Meldijk is eveneens voorbarig, niet functioneel en beperkt wellicht te zeer de eventuele mogelijkheden van deze lokatie voor nieuwe of herstel van oude functies. Om te voorkomen dat ze een eigen leven gaan leiden dienen o.i. de betreffende voorbeeldvoorstellen uit het ontwerp te worden gehaald.
Als men aan het Ooievaarspand een bestemming wil geven in de trant van een dienstencentrum of cultureel centrum dan dient men zich te realiseren dat dit wellicht binnen de beperkte oppervlakte niet te koppelen is aan een woon-bestemming en daarvoor dus elders een oplossing gezocht moet worden.
Kiest men toch voor een (gedeeltelijke) woonbestemming dan moet ook dan t.b.v. een goed woonklimaat een groter deel van de panden langs de oneven zijde van de Middelweg bij de dorpsvernieuwing worden betrokken, bv. t/m het café De Balken. Langs dit gedeelte van de Middelweg zou gevarieerde bebouwing in drie lagen, waarvan de derde laag teruggelegd, aanvaardbaar zijn. Een groter aantal woningen geeft een groter draagvlak aan de voorzieningen.
In dit verband maken wij ons ernstige zorgen over het verwervingsbeleid van de gemeente. De Ooievaarstransactie en de voormalige Deka-markt zijn nog steeds in het duister gehuld, terwijl een perceel aan het Meerpad recentelijk in andere handen is overgegaan en de gemeente dus achter het net vist. Bij de huidige lage rentestand op de kapitaalmarkt lijkt ons een actiever verwervingsbeleid op zijn plaats. In het kader van een herstructurering van de horeca zou (op termijn) een vervangende plaats aan de gemeentehaven (restaurant met uitzicht over en terras aan het water) denkbaar zijn. Daarmee wordt dan de gewenste versterking van de relatie tussen dorpskom en jachthavens bereikt, hoewel het A9-viaduct een fysieke belemmering zal blijven.
De gemeentehaven is een kleinschalige waterpartij en zal door de bouw van een oeverflat als voorgesteld in de ontwikkelngsvisie geheel in het niet vallen. Een dergelijke waterpartij vraagt om een open (terras)ruimte die tenminste even groot is als thans aanwezig. Ook hier dient het nu gelanceerde voorbeeldvoorstel uit het ontwerp te worden gehaald.
Alvorens hier met onomkeerbare plannen te komen moet eerst worden vast-gesteld of de industriële bestemming tussen Meldijk en Hoorne gewijzigd moet en kan worden. Alsdan kan worden bezien of de gebouwen langs de Meldijk en de haven binnen bv. een woon- en/of horecabestemming gehandhaafd kunnen worden, of dat althans de gevelprofielen in een nieuwbouwplan kunnen terugkeren.
Misschien behoort (gedeeltelijke) ontsluiting via de Populierenlaan, met de status van verbindingsweg, tot de mogelijkheden waarbij voorkomen moet worden dat een (doorgaande) sluiproute wordt gecreëerd.
Op de hoek Meldijk/Langebuurt dient naar een in de schaal van de omgeving aangepaste oplossing te worden gezocht, t.w. één woonlaag met kap. Achter de Meldijk loopt langs de achtererven een watergang naar het Binnenmeer. Eventuele bebouwing aan de zijde van de Langebuurt dient rekening te hou-den met de loop van deze watergang en met de privacy op de achtererven van de bebouwing langs de Meldijk.
Alvorens plannen te maken voor bebouwing van het terrein tussen Langebuurt/Westergeest en het Binnenmeer/Westergeestervaart dient een principe-uitspraak over de ontsluiting van het Binnenmeer te worden gedaan. Wil men een met het weide-/waterlandschap harmoniërende overgang van de bebouwing naar het buitengebied handhaven dan zal een oeverstrook van ca. twin-tig meter vrijgehouden moeten worden (à la Ziendervaart), waarin of waarlangs een wandelpad kan worden aangelegd dat via een brug over de Westergeestervaart doorloopt tot de Terp.
Het Binnenmeer zelf is te klein om er actief watersportactiviteiten te stimuleren. De voorgestelde surf-/schaatspier aan het Meerpad kan beter vervallen. Aan vissteigers is bij een goed ontsloten oever geen behoefte.
Het gehele gebied tussen de Meldijk en de Terp dient in zijn totaliteit beke-ken te worden, waarbij de achterhaalde agrarische bestemming kan vervallen en worden vervangen door een woonbestemming met variërende dichtheden. Het gebied langs de Westergeestervaart kan bv. worden vrijgegeven voor particuliere stolpachtige bouw met een ontsluiting via de Terp ten zuiden en over de Westergeestervaart.
Daarmee wordt bewerkstelligd dat het landelijke silhouet van Uitgeest zoals zich dat ook nu manifesteert voor de toekomst behouden blijft, zij het iets opgeschoven in de richting van de Rijksweg A9. Het is misschien de laatste kans om nog als zelfstandige gemeente te bepalen wat er in dat gebied gebeurt, binnen een grotere fusiegemeente komen al ras grootschalige skyline projecten ter tafel.
De stuurgroep die op 17 februari 1999 de inspraakreacties moest beoordelen, kwam er niet uit en slaagde er zelfs niet in eigen uitgangspunten te formuleren. De stuurgroep wordt gevormd door vertegenwoordigers van de raadsfrakties en enkele vertegenwoordigers van belanghebbende partijen.
8. ONROEREND ZAAK BELASTING
In een open brief van 2 oktober jl. (o.m. gepubliceerd in De Uitgeester) heeft de AVBU een beroep gedaan op raad en college om de voorgenomen verho-ging met 6% van de OZB-tarieven te matigen. In een presentatie van de ge-meentebegroting in de Uitgeester van 22 oktober 1998 is een tabelletje opge-nomen waaruit moet blijken dat ondanks de 6% OZB-verhoging de totale gemeentelijke belastingdruk over twee jaar slechts met gemiddeld 2,4% zou stijgen.
Achter een dergelijke redenering moet welhaast een rekenwonder schuil gaan. Bij nadere beschouwing blijkt hier evenwel sprake te zijn van een be-lastingtruc door het hanteren van een te lage waarde en het terugpakken van de Zalmsnip. In het rekenvoorbeeld wordt een woning opgevoerd met een economische waarde van f 180.000 en een OZB van f 450,00 in 1998. Op een OZB-aanslag van f 450,00 geeft een Zalmsnip van f 100,00 een reductie van maar liefst zo'n 22%. Het is overigens nog maar de vraag of deze ook na 1999 nog zichtbaar terug komt. Een incidentele lastenverlichting mag eigenlijk niet in de berekening worden meegenomen. En zou men ook geen rekening moeten houden met de extra waterschapslasten op basis van de WOZ? Dat zijn tenslotte ook woonlasten.
Wie een beetje in de huizenmarkt thuis is weet dat woningen van f 180.000 in ons land zeldzaam zijn en in Uitgeest al lang niet meer worden aangetroffen. Bij een totale WOZ-waarde van f 936,2 mln op een totaal van 4262 wo-ningen in Uitgeest komt men uit op een gemiddelde economische waarde voor de OZB van ca. f 220.000 en dan wordt het een heel ander verhaal. Dan is de verhoging over twee jaar niet 4,8% maar 5,4%. Wie een wat duurder huis heeft met een WOZ-waarde van f 320.000 loopt op tegen een verhoging van 6,4% en iemand met een vrijstaand huis met een WOZ-waarde van f 480.000 wordt 7,5% hoger aangeslagen.
OZB Afvlst. Rio- Zalm Totaal
econ. waarde hfng recht snip
f220.000
1997 f 524,- f 436,- f 138,- f 1.098
1998 f 550,- f 436,- f 178,- - f 100,00 f 1.064
1999 f 583,- f 456,- f 218,- - f 100,00 f 1.157
Toename in procenten t.o.v. 1997 ca. 5,4% (gemiddeld over twee jaar ca. 2,7%), laat men de Zalmsnip buiten beschouwing dan is de verhoging 14½% (gemiddeld over twee jaar ca. 7¼%).
Als we kijken naar de werkelijke totale lastenverhoging in 1999 t.o.v. 1998 dan komen we uit op percentages van 7,7% tot 8,7%. Ondanks het feit dat de raadsleden door ons op de hoogte waren gesteld van deze berekeningen kwam men niet verder dan enig gesteggel over de systematiek. Een daarop geënte opportunistische motie was gedoemd te sneuvelen. Partijen die dit voorjaar beheersing van de gemeentelijke tarieven in hun verkiezingsprogramma hadden staan hebben het niet alleen lelijk laten afweten, ze hebben zich ook nog eens in de maling laten nemen.
9. AVBU WIL REFERENDUM IN ALLE FUSIEGEMEENTEN
De Algemene Vereniging van Bewoners/eigenaren te Uitgeest is blij met de extra optie die het bureau Moret, Ernst & Young heeft opgevoerd in haar rapport over de bestuurlijke toekomst van Uitgeest, waarin een fusie van de gemeenten Akersloot en Uitgeest wordt voorgesteld. Deze optie benaderd het best de gedachten van de AVBU over een gemeentelijke herindeling in de regio.
Ook voor de AVBU is onder de gegeven omstandigheden een samengaan van Uitgeest met Akersloot de meest logische oplossing voor de bestuurlijke knelpunten van beide gemeenschappen, die de meeste kans op succes biedt. In het verleden heeft de AVBU meermalen het Uitgeester college geadviseerd om met Akersloot samen te gaan. Aan Limmen zou dan de keus zijn om zich bij deze fusie, dan wel bij Heiloo of Castricum aan te sluiten.
De AVBU is van mening dat, nu een gerenommeerd bureau als MEY dat direct betrokken is geweest bij een overheidsonderzoek naar de resultaten van gemeentelijke herindelingen met een dergelijk advies komt, de andere gemeenten en rijk en provincie zich opnieuw dienen te bezinnen. De AVBU vindt het meerderheidsstandpunt van het Uitgeester college voorbarig en is van mening dat Uitgeest zo spoedig mogelijk met de andere gemeenten rond de tafel moeten gaan zitten om ook deze optie te laten uitwerken.
De AVBU vindt verder dat de inwoners van alle betrokken gemeenten zich in een referendum moeten kunnen uitspreken over alle mogelijke varianten, dus ook over deze nieuw ingebrachte optie Akersloot/Uitgeest.
10. SAMENVATTING MEY-RAPPORT
Moret, Ernst & Young, Management Consultants (23-12-98)
De bestuurlijke toekomst van de gemeente Uitgeest
De gemeente Uitgeest heeft Moret, Ernst & Young opdracht verstrekt onder-zoek te doen naar de voorliggende bestuurlijke-organisatorische toekomstopties voor deze gemeente. Met name de volgende opties zijn momenteel relevant:
1. behoud van zelfstandigheid;
2. herindeling van Uitgeest met Castricum, Akersloot en Limmen (hierna afgekort tot 'CAL-variant');
3. herindeling van Uitgeest met Heemskerk.
Uit het onderzoek dat in de maanden oktober, november en december is verricht, komt het volgende beeld naar voren:
n De ambtelijke organisatie van Uitgeest heeft in de afgelopen jaren getoond dat met een groot improvisatievermogen en een goede motivatie veel tot stand kan worden gebracht. Wel is tegelijk duidelijk dat met de huidige relatief (d.w.z. voor een gemeente van circa 11.000 inwoners) kleine ambtelijke formatie "de rek er uit is" en dat er ook wel eens zaken langer blijven liggen dan wenselijk zou zijn. Door de vele éénmansposten is de kwetsbaarheid groot, terwijl tegelijkertijd Uitgeest ook niet de mogelijkheden heeft om alle noodzakelijke specialismen in voldoende mate in huis te halen. Wat ons betreft is er aanleiding voor zowel een kwantitatieve impuls (hierbij kan worden gedacht aan versterking van het management, deels door nieuw bloed en deels door de huidige leidinggevenden beter in de gelegenheid te stellen zich ook daadwerkelijk als manager op te stellen, en ook aan versterking van bepaalde specifieke deskundigheden);
1
Deze intentie is nog een keer bevestigd in de recente notitie van ministerPeper over het herindelings- beleid, Ministerie van Binnenlandse Zaken,
Beleidsnotitie gemeentelijke herindeling, november 1998.
Conclusie 1: de gemeente Uitgeest kán zelfstandig voort, maar dit betekent wel dat tegen de medewerkers en tegen de burgers gezegd moet worden dat dan de momenteel reeds ervaren knelpunten zullen blijven. Tegelijk loopt de gemeente de kans dat binnen afzienbare tijd alsnog, geïnitieerd door het Rijk, een herindelingsdiscussie ontstaat, waarbij Uitgeest minder dan nu het geval is keuzevrijheid heeft om de mate van schaalvergroting en de vorm daarvan te bepalen.
2. fusie met Heemskerk: een samenvoeging van Uitgeest en Heemskerk is om een aantal redenen geen optie die wij de gemeente Uitgeest aanraden, hoewel een dergelijk fusie wel het voordeel biedt dat een substantiële kwalitatieve en kwantitatieve versterking van het ambtelijk apparaat gerealiseerd kan worden. Bovendien lijken de overeenkomsten wat be-treft cultuur en bestuursstijl tussen Heemskerk en Uitgeest groot. Hier staat echter het volgende tegenover:
n Een mogelijk voordeel van een fusie met Heemskerk zou zijn dat het tus-sengebied tussen Heemskerk en Uitgeest gezamenlijk beter kan worden ont-wikkeld. Zowel Heemskerk als met name Uitgeest geven echter aan dat een ontwikkeling van dit gebied niet wenselijk wordt geacht en dat bovendien een dergelijke ontwikkeling niet mogelijk is vanwege aanwezige hoofdleidingen;
n in het algemeen zou een voordeel van fusie met Heemskerk kunnen zijn dat Uitgeest meer kan meeliften met de ontwikkelingsmogelijkheden, in ruim-telijke en economische zin, van de IJmond-regio. Duidelijk is echter gebleken dat de gemeente Uitgeest en de maatschappelijke organisaties (m.u.v. de ver-tegenwoordigers van het bedrijfsleven) hier niet voor kiezen. De kernwoorden voor de nieuwe gemeente dienen eerder 'blauw' en 'groen' te zijn (toe-risme/recreatie, behoud open gebied, ....) dan 'rood' (woningbouw/bedrijfs-ontwikkeling);
Conclusie 2: een fusie met de gemeente Heemskerk biedt ontegenzeggelijk voordelen wat betreft versterking van bestuurlijk, ambtelijk en financieel draagvlak. De variant sluit echter niet aan op het gewenste accent op toerisme en recreatie, in de beleving van burgers en maatschappelijke organisaties bindt Uitgeest zich dan te veel aan het "stedelijk IJmondgebied" en komt on-voldoende tegemoet aan de wens om vooral 'kleinschalig' en 'identiteit van kleinere kernen' te benadrukken. Wij achten een fusie met Heemskerk voor Uitgeest, gelet op de uitgangspunten en doelstellingen van de gemeente Uit-geest, geen wenselijke optie.
3. fusie met de CAL-gemeente: participatie van Uitgeest in de voorgenomen fusie van de gemeenten Castricum, Akersloot en Limmen (de zgn. CAL-gemeenten) sluit beter aan op de door de gemeente Uitgeest geformuleerde uitgangspunten en doelstellingen. Met name de volgende overwegingen zijn van belang:
n een fusie met de CAL-gemeenten leidt voor Uitgeest in grote lijnen tot een evengrote versterking van de bestuurlijke, ambtelijke en financiële basis als een fusie met Heemskerk;
n het profiel van een dergelijke CALU-gemeente zou óók Uitgeest prima passen, met accenten op behoud van open ruimten, ontwikkeling van toerisme en recreatie, aandacht voor behoud van het voorzieningenniveau in de kernen en in het algemeen het ontwikkelen van kerngericht denken als kern-element in de bestuursfilosofie van de nieuwe gemeente;
n een fusietraject kan worden benut als 'momentum' voor het realiseren van een kwaliteitsslag van het ambtelijk apparaat en een verdere professionalisering van de wijze waarop bestuur en ambtenaren met elkaar en met burgers communiceren. Tegelijkertijd moet er echter op gewezen worden dat uit de praktijk van herindelingen in Nederland blijkt dat samenvoegingstrajecten waarbij méér dan twee gemeenten betrokken zijn aan-merkelijk complexer zijn dan trajecten waarin twee gemeenten betrokken zijn (zeker als die twee gemeenten overeenkomstige profielen hebben.
n in het algemeen kan de vraag worden gesteld of een schaalvergroting van momenteel circa 11.000 inwoners naar circa 45.000 inwoners in de CALU-variant (en ook in de Heemskerk/Uitgeest-variant) niet onnodig groot is, gelet op de in Uitgeest breed onderschreven behoefte aan een zekere kleinschaligheid. In een nieuwe CALU-gemeente zou dan ook in ieder geval op het vlak van bestuurlijke vernieuwing veel aandacht moeten worden besteed aan het goed bij het bestuur betrekken van de burgers. Een mogelijke vorm hiervoor is de instelling van dorpsraden of vergelijkbare platformen, waarbij ook het behoud van meerdere 'loketten' een mogelijkheid is die dan wél de potentieel te behalen efficiency-winst in de CALU-variant kan reduceren. Ruwweg ge-redeneerd kunnen we stellen dat in een stedelijk gebied een schaalvergroting van 11.000 naar 45.000 inwoners vrijwel alleen schaalvoordelen oplevert, maar dat in een landelijk gebied met meerdere kernen in dat geval ook schaalnadelen kunnen optreden.
Conclusie 3: een fusie van Uitgeest met de gemeenten Castricum, Akersloot en Limmen biedt voor de betrokken gemeenten een goed vooruitzicht om enerzijds het eigen profiel te bewaren en anderzijds een substantiële schaalvergroting te realiseren. In die zin achten wij een CALU-variant ook aanbevelenswaardig richting de gemeente Uitgeest en is deze optie, van de drie voorgelegde opties, in onze visie de voorkeursoptie voor Uitgeest. Een vraag blijft wél of de belangrijkste voordelen van de CALU-variant niet óók gerea-liseerd kunnen worden met een meer beperkte vorm van schaalvergroting.
4. kleinschaliger alternatief Uitgeest/Akersloot: hoewel in de opdrachtverstrekking van de gemeente Uitgeest aan Moret, Ernst & Young drie opties zijn voorgelegd ter beoordeling (zelfstandigheid, Heemskerk/Uitgeest en CALU), is met name in de bijeenkomsten met stuurgroep, college van B&W, MT als ook in de bijeenkomsten met de raden van de CAL-gemeenten en Heemskerk als op de Ronde Tafelconferenties gebleken dat ook meer klein-schalige en overzichtelijke varianten van herindeling leven. Voor Uitgeest is dan met name een mogelijke fusie van Uitgeest en Akersloot in beeld. Ons oordeel over dit alternatieve voorstel voor herindeling is gebaseerd op de volgende waarnemingen en inschattingen:
n een schaalvergroting van 11.000 naar circa 16.000 inwoners levert niet die grote schaalvergroting op die wel kan worden gerealiseerd in een fusie met de CAL-gemeenten, maar is anderzijds wél voldoende basis om veranderingsprocessen in de gemeentelijke organisatie goed van de grond te krijgen.
n bijkomend voordeel is dat het fusietraject minder complex is dan een fu-sietraject waarbij vier gemeenten betrokken zijn, zodat het risico minder groot is dat het fusietraject 'alleen' wordt benut om de poppetjes op ordentelijke wijze in te passen in de nieuwe organisatie. In een fusietraject Uitgeest/Akersloot achten wij de kans groot dat vanaf het begin óók de aandacht kan worden gericht op de gewenste kwaliteitsslag;
n het voordeel voor de gemeente Akersloot van een fusie met Uitgeest is duidelijk (een opschaling van 5.000 naar 16.000 inwoners lost wellicht niet alle ervaren knelpunten van Akersloot op, maar toch wel het leeuwendeel, waarbij de overige knelpunten door middel van samenwerking met overige buurgemeenten ingevuld zouden kunnen worden zoals momenteel ook reeds gebeurt). Anders ligt dit voor het voordeel voor Uitgeest, waarbij de vraag opportuun is "wat Uitgeest hier nu mee opschiet?". In onze visie biedt een schaalvergroting van 11.000 naar 16.000 inwoners zeker in het geval van Akersloot en Uitgeest substantiële voordelen. Met name is van belang dat de gemeentelijke organisatie wordt uitgebreid met enkele tientallen nieuwe medewerkers, terwijl het gemeentelijke takenpakket gelet op de grotendeels overeenkomstige profielen en doelstellingen van Akersloot en Uitgeest dui-delijk minder sterk wordt vergroot.
n de samenhang tussen Akersloot en Uitgeest achten wij bijzonder groot, waarbij tegelijkertijd hetzelfde gesteld kan worden van Limmen en Heiloo. Aan dergelijke 'logische combinaties' moet onzes inziens niet voorbijgegaan worden. Verder is gebleken dat eigenlijk in het hele 'tussengebied' tussen 'staalstad' en 'kaasstad' sprake is van een grote samenhang en met name ge-lijkgerichte belangen. Op deze samenhang en gelijkgerichte belangen kan heel goed, zoals nu ook gebeurt, door middel van samenwerking tussen de betrok-ken gemeenten worden ingespeeld.
Conclusie 4: een fusie van Akersloot en Uitgeest achten wij, indien hiervoor de bestuurlijke ruimte aanwezig is, óók aanbevelenswaardig aan beide ge-meenten. Vrijwel alle voordelen die een CALU-gemeente biedt, kunnen óók gerealiseerd worden in een gemeente Uitgeest/Akersloot, waarbij het herindelingstraject duidelijk minder complex is. Belangrijkste voordeel is dat een dergelijke wat kleinere opschalingsvariant beter aansluit bij de wens in in ieder geval Uitgeest om schaalvergroting, indien noodzakelijk, niet onnodig groot te laten uitvallen.
In die zin spoort een gemeente Uitgeest/Akersloot beter met de uitgangspunten en doelstellingen van de gemeente Uitgeest dan een CALU-gemeente. De CALU-gemeente biedt echter als voordeel dat de gemeente een 'sterkere' stem krijgt in de regio en richting onder meer provinciaal bestuur meer gewicht in de schaal kan leggen en dat de potentiële versterking van het ambtelijk apparaat groter is.
Wij realiseren ons dat een fusie Uitgeest/Akersloot niet spoort met de gestarte voorbereidingen van de gemeenten Akersloot, Castricum en Limmen voor een fusie en het bestuurlijke standpunt van deze drie gemeenten om met elkaar verder te gaan op het pad van de schaalvergroting, eventueel aangevuld met Uitgeest.
Wij achten een inhoudelijke discussie over de geschetste en op een aantal punten meer gerichte vorm van gemeentelijke opschaling in de regio tussen 'staalstad' en 'kaasstad' voor de gemeenten Castricum, Akersloot, Limmen en Uitgeest raadzaam, al was het maar om te voorkomen dat t.z.t. het verwijt kan worden gemaakt dat niet alle relevante herindelingsopties voldoende zijn bediscussieerd. Indien voor een dergelijke discussie echter geen ruimte meer is en/of indien de door ons gesignaleerde wens tot 'kleinschaligheid' binnen de gemeente Uitgeest minder sterk blijkt , dan raden wij de gemeente Uitgeest aan te kiezen voor participatie in het CAL(U)-fusieproces.
11.
GROTE GEMEENTEN, DURE GEMEENTEN.
De publieke discussie over de gemeentelijke samenvoeging of herindeling is thans in volle hevigheid losgebarsten. Het staken der stemmen door een al dan niet strategische griep van een der sympathiekste vrouwelijke raadsleden en het voorbehoud van de D66-fraktie t.a.v. het eigen standpunt met het oog op de uitslag van het te houden referendum, hebben er in hoge mate aan bijgedragen dat het nu een echt publieke zaak is geworden. Dat is op zich ook een goede zaak, want in feite gaat het nu om niets meer of minder dan om de opheffing van de gemeente Uitgeest en dat stijgt ver uit boven het vierjaarlijkse ritueel van gemeenteraadsverkiezingen.
Bovendien is Uitgeest, ondanks of misschien wel dankzij de grote instroom van nieuwkomers in de afgelopen decennia, niet alleen een gemeente maar ook een hechte gemeenschap. Veel nieuwkomers hebben hier een nieuw sociaal leven opgebouwd en hechten net als de "echte Uitgeesters" grote waarde aan het in stand houden van de mede door hun inspanning tot stand gekomen voorzieningen. En wat men zelf heeft opgebouwd, laat men niet zo gemakkelijk weer afbreken. Een garantie dat zoiets na het opheffen van de zelfstandigheid niet zal gebeuren kan niemand geven. Het is logisch en volstrekt legitiem dat emoties daarbij een grote rol spelen. Juist emoties maken het leven immers de moeite waard.
De zakelijke benadering van bestuurders en ambtenaren op grond van het rapport van het adviesbureaus Moret, Ernst en Young is slechts één kant van de zaak. Bovendien spitst de zaak zich nu toe op één facet van het rapport, namelijk het opheffen van de gemeente Uitgeest of een enkelvoudig zelfstandig voortbestaan. De meest gunstige optie uit het rapport, namelijk een samengaan met Akersloot, wordt niet meer in beeld gebracht omdat het gemeentebestuur van Akersloot voor Castricum heeft gekozen, zonder overigens de bevolking van Akersloot te raadplegen.
Wie de publikaties en discussies over herindeling regelmatig volgt kan achter de zakelijke argumenten van bestuurders en ambtenaren best wel een paar vraagtekens plaatsen. Het complexe karakter van grotere gemeenten (boven 20.000 inwoners) dwingt tot meer hiërarchise lagen in de organisatie en tot allerlei gespecialiseerde staffuncties, de verfoeide zogenaamde eenmansposten die door het gemeentebestuur van Uitgeest juist worden gebruikt om vóór de samenvoeging te stemmen.
Een dergelijke grote organisatie blijkt altijd duurder uit te vallen, terwijl in het onderhavige geval door de betrokken gemeenten in totaliteit ook nog eens fors op de rijksuitkering zou moeten worden ingeleverd, dubbelduur dus. Voor de kansrijke ambtenaren biedt zo'n grote organisatie betere mogelijkheden en daarom is het advies van het managementteam van de gemeente Uitgeest best te begrijpen. Zolang ze zelf de ambtsketen mogen dragen zijn burgemeesters dol op meer ambtenaren en ook voor hen kan een gemeente niet groot genoeg zijn. Logisch dus dat de optie Akersloot/Uitgeest buiten beeld wordt gehouden, terwijl dat vanuit kostenoogpunt juist de ideale combinatie zou zijn.
De beslissende stem lijkt nu te liggen bij de burgers van Uitgeest, tenminste als zij het kunnen opbrengen om te gaan stemmen. Want de uitslag van het referendum krijgt pas waarde als meer dan 50% van de stemgerechtigden gebruik maakt van hun democratisch recht. Dus op 24 maart met zijn allen op naar de stembus voor een score van 90%. Wat de uitspraak dan ook moge zijn, het zal de wil zijn van de Uitgeester bevolking.
12. VVE - FINANCIERING SVN
Het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten is een stichting onder de paraplu van het Bouwfonds. Adres:
SVN, Postbus 15, 3870 DA HOEVELAKEN,
tel. 033 - 253 94 01, fax 033 - 253 95 95
SVN kan in de 125 deelnemende gemeenten leningen voor het uitvoeren van achterstallig onderhoud verstrekken aan VVE's.